Co to jest telemetria?

Telemetria to jedna z dziedzin telekomunikacji, której celem jest umożliwienie użytkownikom przesyłania zebranych wartości pomiarowych na odległość. Techniki telemetryczne wykorzystują urządzenia, które są umieszczane w terenie, a następnie dokonują precyzyjnych pomiarów wybranych wartości. Do ich zadań należy również dokonanie automatycznej transmisji danych, które wcześniej zebrały. Dane są przekazywane do centrali drogą przewodową albo bezprzewodową. 

Kilka słów o technikach przesyłu wartości pomiarowych na odległość

Już w samej nazwie „telemetria” zawarta jest cała idea tej techniki. Została ona bowiem stworzona z zestawienia dwóch greckich słów: tele, co oznacza daleko oraz metron, czyli miara. Telemetria jest więc nowoczesnym sposobem zbierania i przesyłania danych pomiarowych do centrali. Są one zbierane na odległość, a ich przesył jest w pełni zautomatyzowany, dzięki czemu w ten proces nie muszą być zaangażowani pracownicy, którzy mogą zająć się w tym czasie innymi zadaniami. Zebrane przez urządzenia dane mogą być dostarczane do centrali zarówno drogą przewodową, jak i bezprzewodową. W zależności od wybranego wariantu do przesyłania wyników pomiarów wykorzystuje się układy radiowe, Internet, modemy albo sieć komórkową.

Zebrane dane są w przetwornikach pomiarowych zamieniane na sygnały elektryczne. Medium, które jest w telemetrii używane do przesyłania sygnałów, to najczęściej przewody miedziane, światłowody, łącza radiowe albo GPRS. Kompletny system telemetryczny to swego rodzaju sieć oplatająca różne urządzenia i zbierająca z nich na bieżąco dane, a następnie dostarczająca je do jednostki centralnej. Tego typu systemy mogą funkcjonować zarówno lokalnie, jak i w układzie centralnym.

Telemetria lokalna i centralna

Wersja lokalna opiera się na założeniu, że i miejsca pomiaru, i serwer z zainstalowanym oprogramowaniem są połączone jedną siecią (np. LAN albo RS). To doskonały sposób automatycznego zbierania danych pomiarowych dla zamkniętych obiektów (np. budynków użyteczności publicznej, centrów handlowych czy zakładów produkcyjnych). Wersja działająca w układzie centralnym nie jest ograniczona zasięgiem terenowym, ponieważ wszystkie otrzymane podczas pomiarów dane trafiają od razu do chmury internetowej, skąd są następnie przekazywane do serwera. Układy centralne to idealne rozwiązanie, jeśli istnieje potrzeba monitorowania kilku obiektów, które są umiejscowione w różnych, oddalonych od siebie miejscach (np. kontrolowanie zużycia energii czy gazu w terenowych obiektach zdalnych lub w sieciach handlowych na terenie całego kraju).

Wyróżnia się kilka rodzajów systemów telemetrycznych, do których urządzenia można nabyć m.in. w firmie EC Test Systems. Systemy jednokanałowe umożliwiają pomiar tylko jednej wybranej wartości. Systemy wielokanałowe mogą w tym samym czasie mierzyć kilka wielkości, zaś systemy selektywne umożliwiają pomiar kilku wielkości, ale nie równocześnie.

Do czego wykorzystuje się telemetrię?

Techniki telemetryczne znajdują zastosowanie w wielu różnych branżach. Są wykorzystywane np. do automatycznego zbierania danych niezbędnych do dystrybucji i sprzedaży różnych towarów (takich jak np.: prąd czy gaz), do zbierania danych o ruchu drogowym, lotniczym czy morskim, do zbierania danych naukowych czy do gromadzenia informacji dotyczących przebiegu sterowania w nowoczesnych systemach automatyki przemysłowej. Telemetria jest stosowana do monitoringu wielu urządzeń wykorzystywanych na co dzień w branży energetycznej, wodno-kanalizacyjnej, czy nawet podczas kontroli pojazdów lub w sondażach dotyczących oglądalności telewizyjnej. 

Systemy telemetryczne mogą pełnić różne funkcje. W dzisiejszym świecie są wykorzystywane do rejestracji wyników pomiarów, obliczania wartości średnich, opracowywania wyników pomiarów, porządkowania ich i określania wskaźników, generowania sygnałów ostrzegawczych lub tych, które wymagają regulacji, a także do dostarczania aktualnych danych dotyczących mierzonej wartości. Dzięki telemetrii można więc np. z dużą dokładnością określić koszty działania maszyn lub całych działów w zakładach produkcyjnych, gdyż dzięki uzyskanym podczas pomiarów danym okazuje się, ile energii elektrycznej jest potrzebne do wykonania konkretnej czynności. Pomiary telemetryczne umożliwiają kontrolowanie kosztów zachodzących w przedsiębiorstwach procesów, a także optymalizację pracy.